Τελώνου και Φαρισαίου
Στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πειραιώς, ιερούργησε ο Σεπτός Ποιμενάρχης μας κ. Γερόντιος την Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του αναφέρθηκε εκτενέστερα στην σημερινή παραβολή λέγοντας ότι η σημερινή ημέρα αποτελεί ένα βαθύ πνευματικό μάθημα, που μας καλεί σε αυτογνωσία, ειλικρινή μετάνοια και ταπείνωση..
Καθώς μας λέγει δύο άνθρωποι ανεβαίνουν στον ναό για να προσευχηθούν ο Φαρισαίος και ο Τελώνης. Ο Φαρισαίος, ανήκοντας στους νομοδιδασκάλους του Ισραήλ, είναι υπόδειγμα τυπικής ευσέβειας και ακρίβειας της τήρησης των εντολών του Νόμου. Νηστεύει, προσεύχεται, αποδίδει το δέκατο των εισοδημάτων του, θεωρώντας τον εαυτό του «δίκαιο» και υπερέχοντα των υπολοίπων.
Ο Τελώνης, αντιθέτως, είναι εκπρόσωπος μιας κατηγορίας ανθρώπων που ήταν μισητοί στους Ιουδαίους. Συλλέκτης φόρων, αμαρτωλός και συνεργάτης των Ρωμαίων.
Η προσευχή του Φαρισαίου είναι γεμάτη αλαζονεία και αυτοδικαίωση. Δεν στρέφεται προς τον Θεό για να ζητήσει έλεος ή καθοδήγηση, αλλά για να καυχηθεί για τα «κατορθώματά» του, συγκρίνοντας τον εαυτό του με τους αμαρτωλούς. Δεν αναγνωρίζει καμία αδυναμία ή αμαρτία, αλλά επαναπαύεται στι γράμμα του νόμου.
Ενώ αντιθέτως ο Τελώνης στέκεται «μακρόθεν», μακριά από το ιερό, με βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητάς του. Δεν τολμά να σηκώσει το βλέμμα του προς τον ουρανό.Η προσευχή του είναι λιτή, αλλά γεμάτη ειλικρινή ταπείνωση και συντριβή. Δεν επικαλείται τα έργα του ούτε δικαιολογείται. Μόνο ζητά το έλεος του Θεού. Η στάση του αυτή αποκαλύπτει έναν άνθρωπο που έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασής του και αναγνωρίζει τη σωτήρια δύναμη της θείας χάριτος.
Η παραβολή αυτή είναι ένα διαχρονικό μήνυμα για κάθε χριστιανό. Μας καλεί να αποφύγουμε την πνευματική υπερηφάνεια και την υποκρισία, που μας απομακρύνουν από τον Θεό. Ο Φαρισαίος, παρά την εξωτερική του ευσέβεια, πέφτει στο θανάσιμο αμάρτημα της κενοδοξίας και της αυτοδικίας. Ενώπιον του Θεού δεν δικαιώνεται εκείνος που θεωρεί τον εαυτό του αναμάρτητο, αλλά εκείνος που αναγνωρίζει την αμαρτωλότητά του και ζητά με ειλικρινή καρδιά.
Η παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου ανοίγει το δρόμο της πνευματικής προετοιμασίας μας για την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μας καλεί σε εσωτερικό αγώνα, αυτοκριτική και αληθινή μετάνοια. Η προσευχή δεν είναι τόπος αυτοδικίας ή επίδειξης, αλλά χώρος ταπείνωσης και επικοινωνίας με το Θεό.